تاریکخانه‌ای به نام "ساپکو"؛ چرا فرایند خرید قطعه "ایران خودرو" پنهانی است؟
تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۰۶۷۸۸
آفتاب‌‌نیوز :
هیرش سعیدیان: کیفیت نازل و هزینه گزاف تولید در صنعت خودروسازی کشور، یکی از مشکلات تاکنون لاینحل اقتصاد ایران بوده است. میثم فرج‌الهی فارغ‌التحصیل مقطع دکتری دانشگاه بریتیش کلمبیا و استاد دانشگاه علم و صنعت که مطالعات مختلفی در این حوزه انجام داده است، می‌گوید با چند نفر از مدیران ایرانخودرو در مورد قیمت بالای قطعات خریداری شده صحبت کرده است، آنها هم اذعان داشته‌اند که این قطعات از قطعه‌ساز گران خریداری شده، اما گفته‌اند دیگر چاره‌ای نیست و نمی‌توان قیمت را کاهش داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خود شما در بحث هزینه تمام شده خودرو به راهکار و راه حلی رسیده‌اید؟
این البته موضوع مفصلی است که شاید در قالب یک مصاحبه نگنجد، مدیران در وزارت صمت نیز واقف به این موضوع هستند و یک برنامه راهبردی ارائه کرده‌اند و امید دارند که این برنامه راهبردی بتواند این مشکلات را حل نماید. به نظر می‌رسد که در این برنامه آسیب‌ها به خوبی شناسایی شده و تلاش شده که پاسخ‌های مناسبی برای این چالش‌ها پیدا شود.
بنده در طول تمام سال های روزنامه‌نگاری اقتصادی از این برنامه‌های راهبردی در وزارت صمت زیاد دیده‌ام و هر دولتی که بر سر کار می‌آید معمولاً عطش زیادی برای ارائه برنامه‌های راهبردی اینچنینی دارد و چون ندیده‌ام که اجرا شود مقداری بدبین هستم، پرسش این است که به نظر شما اهم مشکلات احصاء شده در حوزه قطعه‌سازی و اینکه اینقدر قطعات خودرو گران تمام می‌شود چیست؟
به نظر می‌آید که یک سری عیوب در طراحی فرایند وجود دارد، همچنین نظارت بر کل فرایند خرید قطعه از قطعه‌ساز نیز دارای اشکال جدی است. مسئله مهم دیگر شرکت ساپکو است که از طرف ایرانخودرو با قطعهسازها طرف است و یک (مبلغ) بالاسری برای خودش بر می‌دارد و قطعه را تحویل ایرانخودرو می‌دهد. این روند خرید قطعه توسط ساپکو بالاخره مستعد فساد است، قراردادهای خرید قطعه توسط شرکت ساپکو از قطعه‌ساز نیز شفاف نیست، قیمت‌های خرید نیز معلوم نیست که چگونه و بر اساس کدام شاخص‌ها تعیین می‌شود. کسی نمی‌داند که شرکت ساپکو با چه قیمتی، چه جنسی را از چه فرد یا شرکتی خریداری می‌کند، حتی اینکه ساپکو از چه کسی هم قطعه می‌خرد، معلوم نیست، اینکه به چه قیمتی هم خریداری می‌کند، معلوم نیست. قراردادها شفاف نیست، اینکه چه چگونه پول قطعه‌ساز را پرداخت می‌کند نیز معلوم نیست.
ساپکو اختیار تام دارد؟ یعنی مزایده و مناقصه‌ای برای خرید قطعه انجام نمی‌گیرد و ساپکو راساً بر اساس صلاحدید خود قطعه خودرو را خریداری می کند؟
بله! ساپکو خودش راساً اقدام می کند.
این تصور وجود دارد که قطعه‌سازهای بزرگ با یکدیگر یک کارتل را تشکیل می‌دهند و تا به حال کمتر دیده شده قطعه‌ساز به عدم برگزاری مناقصه یا عدم شفافیت خرید توسط ساپکو اعتراض کند؟
قطعهسازها نیز اعتراض می‌کنند، خیلی از قطعه‌سازهای خٌرد ورشکسته هم شده‌اند، چون یا پول‌شان را نداده‌اند یا با آنها قرارداد نبسته‌اند. ایران خودرو با قطعه‌سازهای زیادی سروکار دارد، قطعه‌سازهای بزرگ که رسانه دارند و از نفوذ رسانه‌ای برخوردار هستند معمولاً موفق‌تر هستند، اما قطعه‌ساز کوچک که دسترسی به این مزایا ندارد، معمولاً خیلی صدایشان به جای نمی رسد.
در مورد قیمت‌گذاری گفته می‌شود که قطعه‌ساز، محصول خود را بسیار بیشتر از ارزش واقعی قیمت‌گذاری می‌کند و خریدار ایران خودرو نیز که این را می‌داند در یک زد و بند، این مسئله را نادیده می‌گیرد، نظر شما چیست؟ آیا سازوکاری هست که قیمت واقعی را احصاء کند؟
این حرف درستی است، در خیلی از قطعات قیمت می‌تواند حتی کاهش پیدا کند اما وقتی چند سال قبل قیمت را مثلاً ۱۰۰۰ تومان تعیین کرده‌اند، الان کسی حاضر نیست قیمت قطعه را کمتر از قیمت مثلاً سال قبل تعیین کند، چون ممکن است نهاد‌های نظارتی برایشان سوال پیش بیاید که در این تورم اقتصادی چگونه قطعه با قیمت کمتر از سال قبل یا حتی پارسال قیمت‌گذاری شد، حتماً یک مسئله‌ای در این بین است و یک زد و بندی صورت گرفته است.
مدیران جدید در ایران خودرو که خیلی پایبند منافع مدیران قبلی نیستند، آنها چرا تلاشی برای افشاء این قراردادهای حاشیه دار انجام نمی دهند؟
منافع افرادی که در ایرانخودرو نفع می‌برند، خیلی وابسته به مدیرعامل‌ها نیست، هر مدیرعاملی که بیاید یک صحنه‌ای بازی برایش تعریف می‌کنند که او هم ناچار شود در همان صحنه بازی کند. یک سری قطعه‌سازی هستند که زورشان می‌رسد که پول‌هایشان را بگیرند و مبلغ قراردادشان به تاخیر نیافتد، بیشتر آنها دارند منفعت می‌برند، خصولتی‌ها به آن صورت درگیر نیستند و بلکه تعدادی شرکت بزرگ قطعه‌ساز هستند که نفع اصلی را می‌برند. خود خودروساز خیلی سهمی در تولید خودرو ندارد، یعنی سهم خودرو ساز کمتر از ۲۰ درصد سهم دارد که شامل مواردی مانند هزینه مونتاژ و رنگ و پرس است. هم ایرانخودرو و هم سایپا تقریباً به همین شکل عمل می‌کنند، ۸۰ درصد بقیه متعلق به قطعهسازها است. هر کسی زورش بیشتر باشد تعامل بیشتری با ایران خودرو انجام می‌دهند.
از شرکت کروز به عنوان بزرگ‌ترین سهامدار خصوصی ایرانخودرو بسیار نام برده می‌شود.
قطعهسازها یکی دو تا نیستند، جمعی از قطعهسازها هستند که با همدیگر ارتباطات خوبی دارند و از هم دیگر نیز سهام خریداری کرده‌اند، یعنی سهامدار یکدیگر هستند و در عین حال سهامدار خودروسازها نیز هستند. اگر جستجوی دقیقی انجام دهید، می‌بینید که شرکت‌های که قطعه‌ساز یا سهامدار خودروساز بزرگ است، به همدیگر نیز وابستگی دارند. این شرکت نفوذ خود را در قطعه‌سازی دارند.
ظاهراً از نظر شما راه حل این نیست که سهام دولت در خودروسازها افزایش یابد.
مقدار سهام دولت ریشه مشکلات نیست، ریشه مشکلات در راهبردی است که دولت باید برای خودروسازی در نظر می‌گرفت، خودرو سازی یک صنعت رهایی بوده است و اقتصاد صنعت خودرو نیز هیچ وقت به عنوان مسئله‌ای جدی مورد توجه قرار نگرفته است، الان هم کار به جای رسیده است که به این راحتی نمی‌توان نجاتش داد.
یک کارشناس در صداوسیما مدعی شد چند هزار آقازاده و مدیر سیاسی در خودروسازی حضور دارند، نقش این افراد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من منکر حضور این افراد نیستم، اما خود خودروسازها اعلام کرده‌اند که سهم هزینه نیروی انسانی از کل سبد هزینه ساخت خودرو نهایتاً ۷ درصد است. چالش اصلی در این جا‌ها نیست، در تدوین برنامه، در سیاستگذاری، در عدم نظارت درست وزارت صمت بر خودروسازی و در تعیین راهبرد‌ها کوتاهی شده است. باید سازوکار انتخاب قطعه‌ساز، تعیین قیمت، فرایند خرید و پرداخت پول شفاف باشد، قراردادهای خرید باید منتشر شوند تا همگان بتوانند ببینند و درستی آن را راستی‌آزمای کنند، اما این اتفاق نمی‌افتد، به هر حال عده‌ای هستند که از این عدم شفافیت نفع می‌برند.
منبع: آفتاب
کلیدواژه: ساپکو قطعات خودرو ایران خودرو بازار خودرو قطعه سازهای ایران خودرو قطعه ساز قطعه سازها معلوم نیست خرید قطعه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۰۶۷۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نزول طلا و ارز ادامه دارد | افزایش تیراژ تولید خودرو
به گزارش همشهری آنلاین ، عباس علی‌آبادی همچنین با بیان اینکه تاکسی‌های برقی نیز وارد شده است و متقاضیان برای خرید امکان ثبت‌نام دارند گفت: واردات خودرو نیز در دستور کار است تا تعادل بهتری در تأمین تقاضای بازار و ناترازی ایجاد شود.
تازه‌ترین آمارهای گمرگ ایران از میزان تخصیص ارز به صنایع مختلف نشان می‌دهد که خودروسازان مونتاژکار در سال گذشته بالغ بر ۳.۱میلیارد دلار ارز گرفته‌اند که نسبت به سال۱۴۰۱ افزایش چشمگیری یافته است.
بر این اساس، شرکت صنایع خودروسازی مدیران در سال گذشته بالغ بر یک میلیارد دلار ارز دریافت کرده‌اند که نسبت به سال۱۴۰۱ افزایش ۸۹درصدی نشان می‌دهد. همچنین شرکت کرمان موتور ۷۴۷میلیون و ۹۱۲هزار دلار ارز دریافت کرده که نسبت به سال۱۴۰۱ بیانگر رشد ۷۵درصدی است.
نزول سنگین قیمت طلا و ارزدر رویداد دیگری از اقتصاد ایران، روند نزولی قیمت طلا و ارز که از اواسط هفته قبل آغاز شده بود، دیروز هم ادامه یافت و قیمت هر دلار آمریکا ۲درصد و هر سکه ۲.۸درصد کاهش یافت.
به‌گزارش همشهری، با فروکش کردن آتش هیجان در بازار طلا و ارز، قیمت دلار از اواسط هفته قبل شروع به نزول کرد و ابتدا وارد کانال ۶۵هزار تومان و سپس وارد کانال ۶۳هزار تومان شد. دیروز نیز این روند نزولی ادامه یافت و قیمت هر دلار آمریکا با سقوطی سنگین، تا لحظه تنظیم این گزارش، بیش از ۲درصد افت کرد و به ۶۱هزار و ۵۰۰تومان رسید.
بیشتر بخوانید
آدرس غلط به کل کل پرسپولیسی ها و استقلالی ها | دخل و خرج سرخابی ها بعد از واگذاری چه می شود؟ عراقی ها کدام کالاهای ایرانی را می خرند؟به‌دنبال نزول قیمت دلار، قیمت سکه نیز با ۲.۸درصد کاهش به ۴۱میلیون و ۲۰۰هزار تومان رسید. سکه گرمی که در روزهای گذشته با صعود مواجه شده بود، با ۴.۵درصد کاهش به قیمت ۶.۵میلیون تومان دادوستد شد. ربع سکه نیز ۳.۳درصد کاهش یافت و هر ربع سکه به قیمت ۱۴.۶میلیون تومان در بازار آزاد دادوستد شد.
محمد کشتی‌آرای، کارشناس بازار طلا، با اشاره به افت قابل توجه قیمت طلا و انواع سکه به‌دلیل کاهش قیمت طلای جهانی و کاهش نرخ ارز در هفته اخیر گفت: تداوم حراج‌ها و همچنین عرضه سکه‌های حراج‌شده به بازار باعث کاهش حباب سکه خواهد شد.
پرداخت وام بدون ضامنسیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، در مراسم رونمایی از برات الکترونیک با اعلام اینکه در دولت سیزدهم در مجموع بیش از ۲۷۵هزار میلیارد تومان سرمایه بانک‌های تحت مدیریت دولت افزایش داشته است گفت: از سال۱۴۰۰ تا پایان سال گذشته ۱۱۷هزار میلیارد تومان تسهیلات خرد بدون ضامن توسط بانک‌ها پرداخت شده است.
مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، از برقراری ارتباطات مالی شبه‌سوئیفت با برخی کشورها خبر داد و گفت: با نزدیک به ۱۰کشور تعاملات مستقیم مالی و از طریق ارزهای ملی انجام می‌دهیم.
ساخت مسکن متناسب با معیشت مردمآخرین خبرها از حوزه مسکن نیز نشان می‌دهد که یک نوع طبقه‌بندی متناسب با میزان معیشت افراد برای رفع نیاز مردم درنظر گرفته شده است.
بر همین اساس، روز گذشته، علیرضا جعفری، مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری مسکن، از ساخت ۱۰۰هزار واحد مسکونی در ۳نوع متفاوت خبر داد و گفت: گروه اول، مسکن اجتماعی، ذیل طرح نهضت ملی مسکن برای دهک‌های یک تا۴ ساخته خواهد شد. گروه دوم، مسکن استطاعتی، برای دهک‌های هدف ۵ تا۷ به‌منظور تنظیم بازار مسکن برنامه‌ریزی شده است و گروه سوم، مسکن اقتصادی، نیز ویژه دهک‌های ۸ تا۱۰ است که می‌تواند برای محقق کردن انتظارات سهامداران ساخته شود.
کد خبر 847590 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها ارز - بازار داخلی یورو قیمت طلا و فلزات گرانبها - ایران سکه - قیمت خودرو - ایرانی خودرو دلار آمريكا
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند